Beleef de Cultuurhistorie in Landgraaf

Ontdek het rijke verleden van deze gemeente
  3. Cultuurhistorie

Landgraaf dankt haar naam aan ‘de landgraaf’, een eeuwenoude verdedigingslinie die op sommige plekken nog als een holle weg zichtbaar is in het Landgraafse landschap. Er gaan vele verhalen de ronde over wanneer de linie is ontstaan. Volgens de uit Schaesberg afkomstige schrijver Frans Erens geloofde men vroeger dat het aardwerk aangelegd was onder Napoleon. Later is zelfs geopperd dat het een prehistorische omwalling van een urnenveld betreft. Waarschijnlijk is de landgraaf echter een verdedigingslinie uit de tweede helft van de 14e eeuw, de tijd waarin de Hertog van Brabant hier nog met de scepter zwaaide. Helemaal zeker zullen we het waarschijnlijk nooit weten…

Geschiedenis van Landgraaf

Landgraaf kent een eeuwenlange geschiedenis van bewoning, die zelfs terug te voeren is tot de IJzertijd en de Romeinse tijd. De gemeente is ontstaan uit de voormalige gemeenten Schaesberg, Nieuwenhagen en Ubach over Worms, die op hun beurt weer ontstaan zijn uit kleine lintvormige dorpjes aan belangrijke wegen en kruispunten. Gelukkig heeft het verleden vele sporen in Landgraaf achtergelaten. Overal is cultuurhistorisch erfgoed te ontdekken, soms verstopt, dan weer prominent aanwezig. Landgraaf heeft alleen al 172 Rijksmonumenten en drie beschermde dorpsgezichten. Van typisch Limburgse kruisen en wegkapellen tot hoeves en kastelen: je vindt het allemaal in Landgraaf. Achter ieder monument schuilt wel een bijzonder verhaal of een legende…

Mijnverleden van Landgraaf

Natuurlijk heeft ook het Zuid-Limburgse mijnverleden zijn stempel op Landgraaf gedrukt. Het grootste overblijfsel is wel de markante berg waarop SnowWorld gebouwd is. Via de langste trap van Nederland kunnen sportievelingen haar beklimmen. De groene flanken doen niet vermoeden dat de berg ontstaan is uit een stortplaats voor de onbruikbare mijnsteen, die tijdens de kolendelving van Staatsmijn Wilhelmina decennialang naar de oppervlakte werd gebracht. De steenberg heeft niet voor niet de bijnaam ‘Wilhelminaberg’. De steenberg van de tweede mijn in Landgraaf, de Oranje Nassau II, is inmiddels verdwenen, net als beide mijncomplexen. Wat rest zijn meerdere monumentale mijnwoningen, twee mijnscholen en interessante mijnwerkerskoloniën.  

Highlights

Kasteel Schaesberg

Middenin het droogdal bij Schaesberg rijst tussen de bomen en rietkragen de ruïne van Kasteel Schaesberg op. De overblijfselen van het omgrachte complex dateren uit de 16e en 17e eeuw. Op het voorste eiland stond een grote, U-vormige kasteelhoeve. Het statige herenhuis van de Heren van Schaesberg, waarvan de torenrestanten nog goed te herkennen zijn, stond op het tweede eiland. Eeuwenlang was het kasteel een symbool van de rijkdom en macht van de heren van Schaesberg.

Lees meer

Kasteel Strijthagen

In de schaduw van de mijnsteenberg van Staatsmijn Wilhelmina staat een eeuwenoud kasteel, te midden van visvijvers en de beboste hellingen van het Strijthagerbeekdal. In tegenstelling tot het versterkte huis dat in de middeleeuwen op deze drassige bodem verrees, heeft het huidige Kasteel Strijthagen meer weg van de statige herenhuizen die in de 18e eeuw naar Frans voorbeeld gebouwd werden.

 

Lees meer

Beschermd dorpsgezicht Rimburg

Het door de poort- en puntgevels van eeuwenoude boerderijen gesierde straatbeeld, de luidende klokken van de dorpskerk en het kabbelen van de rivier de Worm. Wie door Rimburg wandelt vergeet al snel de stadse drukte en krijgt het gevoel dat de tijd hier stil gestaan heeft.

Lees meer

Beschermd dorpsgezicht Lauradorp

Terwijl in Schaesberg en Heerlen de gebroeders Honigmann pionieren met hun Oranje-Nassau mijnen begint mijnexploitant Laura & Vereeniging meer naar het oosten twee schachten af te diepen bij Eijgelshoven. Het is het begin van de particuliere mijn Laura, vernoemd naar één van de echtgenotes van het duo uit Herzogenrath dat een kwarteeuw eerder een concessie in dit gebied koopt.

Lees meer

Beschermd Dorpsgezicht Leenhof

Wanneer tussen 1914 en 1918 echter ‘Woninggroep Schaesberg’ ten zuiden van de spoorlijn verrijst, ontstaat een knus dorpje met een grote variëteit aan huizentypes, gegroepeerd aan een speels stratenpatroon met een ‘karrenwiel’ als centrum.
Wat alle woningen in Leenhof gemeen hebben, is hun bijzondere architectuur. Opvallend is vooral het veelvuldig toegepaste contrast tussen accenten in baksteen en pleisterwerk. Ook de rode pannendaken met in blauwe pannen gelegde ruitpatronen springen meteen in het oog. Tegenwoordig noemen we deze unieke bouwstijl de ‘Lotharingse stijl’.

Lees meer

Verdedigingslinie De landgraaf

De gemeente Landgraaf dankt zijn naam aan ‘de landgraaf’, een eeuwenoude verdedigingslinie die op een aantal punten nog als een holle weg in het landschap waarneembaar is. Het aardwerk strekt zich komend vanaf de Brunsummerheide uit richting Nieuwenhagen, waar hij vlakbij de Kleikoeleweg verdwijnt.

Lees meer

De Leenderkapel

Sagen en legendes zijn alom aanwezig in de Zuid-Limburgse volkscultuur. Hoewel je over hun waarheidsgehalte kunt twijfelen, zijn ze vaak te mooi om weg te laten. Dat is wat de Leenderkapel in Schaesberg betreft niet anders. Het robuuste, uit gele zandsteenbrokken opgetrokken Mariakapelletje staat bovenop een heuvel die uitkijkt op de eeuwenoude Hoeve Leenhof en de restanten van Kasteel Schaesberg. Eén van de kasteelbewoners, graaf Johann Frederik van Schaesberg (1598-1671), zou de kapel als dankbetuiging aan Maria gebouwd hebben na een behouden terugkeer uit een veldslag.

Lees meer

Het Steenenkruis

‘NIEMAND/EN GAET HIER/VOR BEI OF TE SEGT/H MARIA BIT VOR’… ‘MY’? ‘ONS’? Hoe de inscriptie op rijksmonument het Steenenkruis ooit eindigde weet niemand. Dat is niet het enige mysterie dat dit eeuwenoude kruisbeeld omringt. We weten dat het uit de 17e eeuw stamt, maar waarom het op deze driesprong in Ubach over Worms is geplaatst en wie daar opdracht toe gegeven heeft, is onbekend. Evenmin weten we waarom het kruis gewijd is aan de Maria van Zeven Smarten.

Lees meer

Alle cultureel historische bezienswaardigheden

Meer over Landgraaf

Ipomal Galerie en kunstuitleen

Ipomal Galerie en Kunstuitleen profileert zich als 'huisgalerie' in Landgraaf (Zuid-Limburg) dichtbij de Duitse grens. In meerdere sfeervolle, afwisselend grote en kleine ruimtes, worden 3 keer per jaar tentoonstellingen gehouden van moderne en hedendaagse kunst.

Lees meer

Deel deze pagina met je familie en vrienden

Welkom in Landgraaf

Leuk dat je inspiratie komt opdoen!

Wij maken gebruik van cookies om onze website te analyseren en de functionaliteit te verbeteren.

Wil je Landgraaf optimaal ontdekken? Ga dan akkoord met alle cookies.

Meer info vind je in ons cookiebeleid

Akkoord Aangepast
Cookies aanpassen

Cookies zijn kleine stukjes informatie die door je browser worden opgeslagen op je computer bij het bezoeken van een website en die gebruikt worden om bijvoorbeeld je persoonlijke voorkeuren te onthouden. Zij geven ons ook inzicht over hoe je onze website bekijkt. Zo kunnen we de website steeds beter maken en wordt het nog gemakkelijker om jouw Zuid-Limburg te ontdekken.

Functionele cookies

Om www.toerismelandgraaf.nl optimaal te laten functioneren heb je functionele cookies nodig. Deze kunnen niet worden uitgeschakeld en worden hier dus uitsluitend ter informatie weergegeven. Zo wordt er op www.toerismelandgraaf.nl gebruik gemaakt van cookies om te registreren of de cookiemelding geaccepteerd is, of de nieuwsbriefinschrijving gebruikt of weg geklikt.

Analytische cookies

Met de analyserende cookies doen we kennis op. Deze informatie wordt gebruikt om onze websites elke dag weer een beetje beter te maken. Het bezoekgedrag wordt anoniem in beeld gebracht.

Marketing cookies

Deze cookies helpen ons om advertenties aan te passen aan jouw interesses zodat je geen overbodige informatie ontvangt.

Keuze personalisatie

Met deze cookies kunnen we informatie laten zien die bij jou past. Dat doen we op basis van informatie die je eerder bekeken hebt op onze website.

Je kunt op elk gewenst moment jouw cookie-instellingen wijzigen door hier de instellingen aan te passen of door de cookies (lokaal) te verwijderen.

Wil je nog meer info dan verwijzen we je graag naar onze uitgebreide Cookie verklaring

Instellingen opslaan
Terug naar de website